T.C.
TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI
STRATEJİ GELİŞTİRME BAŞKANLIĞI
TARIMSAL YATIRIMCI DANIŞMA OFİSİ
ISPARTA
TARIMSAL
YATIRIM REHBERİ
İÇİNDEKİLER
TARIMSAL YAPI
GENEL BİLGİLER
TARIM ALANLARININ DAĞILIMI VE ÜRETİM MİKTARI
BİTKİSEL ÜRETİM
HAYVAN VARLIĞI
TARIM VE TARIMA DAYALI SANAYİ
TARIMSAL YATIRIM POTANSİYELİ
ISPARTA’DA TARIMA YATIRIM YAPMAK İÇİN 10 NEDEN
ISPARTA’DA TARIMSAL YATIRIM İÇİN UYGUN SEKTÖRLER VE ALANLAR
TEŞVİK VE DESTEKLER
KIRSAL KALKINMA YATIRIMLARINI DESTEKLEME PROGRAMI (2016-2020)
HAYVANCILIK YATIRIMLARI
IPARD KAPSAMINDA VERİLEN AB HİBE DESTEKLERİ
TARIMSAL KREDİLER
ORKÖY DESTEKLERİ
YATIRIM TEŞVİKLERİ
KALKINMA AJANSLARI TARAFINDAN DESTEKLENEN ALANLAR
KOSGEB HİZMET VE DESTEKLERİ
ISPARTA İLİ HAVZA BAZLI DESTEKLEME MODELİ DESTEKLENECEK ÜRÜNLER
İletişim Bilgileri
TARIMSAL YAPI
GENEL BİLGİLER
İl Nüfusu (2019) : 444.914 Kişi
Toplam tarım alanı : 1.879.139 da
ÇKS’ye kayıtlı Çiftçi Sayısı (2019) : 18.964 Kişi
ÇKS’ye kayıtlı Arazi Varlığı (2019) : 797.464 da
TARIM ALANLARININ DAĞILIMI VE ÜRETİM MİKTARI
Kaynak: TÜİK
NOT: Tarla Bitkileri Toplamına Dahil Olmayanlar(Şeker Kamışı, Burçak (Yesil Ot), Yonca (Yeşil Ot), Korunga (Yeşil Ot), Üçgül (Yeşil
Ot), Yulaf (Yeşil Ot), Sorgum (Yeşil Ot), Tritikale (Yeşil Ot), Mürdümük (Yeşil Ot), Mısır (Hasıl), Mısır (Silajlık), Yem Şalgamı, Buğday
(Yeşil Ot), Arpa (Yeşil Ot), Çavdar (Yeşil Ot), Fiğ (Diğer) (Yeşil Ot), Bezelye (Yemlik) (Yeşil Ot), İtalyan çimi, Fiğ (Adi) (Yeşil Ot), Fiğ
(Macar) (Yeşil Ot), Pamuk (Lif), Pamuk Tohumu (Çiğit))
2002 2018 2019
Üretim Alanı(ha) Üretim Miktarı(ton) Üretim Alanı(ha) Üretim Miktarı(ton) Üretim Alanı(ha) Üretim Miktarı(ton)
Meyve 281.580 611.960 415.741 892.022 409.517 894.260
Sebze 55.920 132.091 56.003 162.906 53.809 158.621
Tarla 1.233.870 349.284 1.130.393 342.248 1.053.853 273.705
BİTKİSEL ÜRETİM
2019 TARLA ÜRÜNLERİ VERİLERİ
Kaynak TÜİK
Ürün Adı Türkiye Üretimi
(Ton)
İl Üretimi
(Ton)
Türkiye Üretimi
İçindeki Payı
Arpa 7.600.000 86.474 1,14%
Buğday 19.000.000 79.885 0,42%
Şekerpancarı 18.085.528 67.000 0,37%
Gül (Yağlık) 16.560 14.097 85,13%
Patates (Diğer) 4.979.824 7.851 0,16%
Genel Toplam 63.835.101 273.705 0,43%
2019 MEYVE ÜRETİM VERİLERİ
2019 SEBZE ÜRETİM VERİLERİ
Ürün Adı Türkiye Üretimi
(Ton)
İl Üretimi
(Ton)
Türkiye Üretimi
İçindeki Payı
Elma 3.618.752 732.036 20,23%
Üzüm 4.100.000 73.831 1,80%
Kiraz 664.224 36.533 5,50%
Kayısı (Zerdali hariç)
(örtüaltı dahil) 846.606 10.062 1,19%
Şeftali 830.577 10.007 1,20%
Genel Toplam 22.335.132 894.260 4,00%
Ürün Adı Türkiye Üretimi
(Ton)
İl Üretimi
(Ton)
Türkiye Üretimi
İçindeki Payı
Domates 12.841.990 83.505 0,65%
Hıyar 1.916.645 15.941 0,83%
Barbunya Fasulye (Taze) 89.860 15.695 17,47%
Karpuz 3.870.515 8.447 0,22%
Fasulye (Taze) 596.074 6.558 1,10%
Genel Toplam 31.089.644 158.621 0,51%
Isparta
Sığır
Kültür 24.380 95.425 99.071
Melez 21.966 27.262 27.041
Yerli (Sığır) 16.037 22.010 24.460
Sığır Toplam 62.383 144.697 150.572
Manda Manda 30 315 387
Koyun Merinos 1.755 1.342 1.949
Yerli (Koyun) 161.335 275.866 308.076
Koyun Toplam 163.090 277.208 310.025
Keçi Kıl 149.548 214.342 227.468
Isparta Toplam 375.051 636.562 688.452
Tür Irk 2002 2018 2019
HAYVAN VARLIĞI (baş)
Kaynak TÜİK
TARIM VE TARIMA DAYALI SANAYİ İŞLETME SAYILARI
KONU SAYı KONU SAYı
Süt ve Süt Ürünleri 11 Ekmek ve ekmek çeşitleri üretimi 130
Et ve Et Ürünleri 7 Makarna ve İrmik Üretimi 1
Su Ürünleri İşleme 5 Yumurta Paketleme 12
Meyve-Sebze işleme- paketleme
(Meyve Suyu dahil) 49 Dondurulmuş Gıda -
Hububat ve Bakliyat Üretimi 3 Hazır Yemek, Tabldot Yemek 35
Katı ve Sıvı Bitkisel Yağ - Hazır çorba ve bulyon, puding, toz
karışımlar, mayonez, sos vb
-
Şeker Üretimi (paketleme hariç) - Kuruyemiş ve Çerezler 10
Zeytinyağı - Baharat İşleme 6
Konserve ve Salça - Alkolsüz İçecekler 2
Fermente ve salamura ürün üretimi 8 Alkollü İçecekler 2
Pastacılık Ürünleri Üretimi 83 Bal, polen, arı sütü ve temel petek
üretimi ve ambalajlama 1
Nişasta ve Nişasta mamulleri - Gıda Katkı ve Aroma Maddeleri 1
Bisküvi, Çikolata, Kakaolu ve Benzeri Ürünler - Gıda ile Temas Eden Maddeler 13
Un üretimi 6 Yem(Üretim) 7
Unlu mamuller üretimi 80 Diğer ( Aromatik Yağ,Tuz,Şekerleme, 58
Kaynak: İl Tarım ve Orman Müdürlüğü
TARIMSAL YATIRIM POTANSİYELİ
ISPARTA’DA TARIMA YATIRIM YAPMAK İÇİN 10 NEDEN
1. İlimizin sahip olduğu coğrafi ve iklim özellikleri birçok meyve ve sebze (son yıllarda örtüaltı
ve kesme çiçek üretimi) yetiştiriciliği için uygun olması,
2. Damlama sulama imkânlarının büyük oranda hazır bulunması,
3. Organik tarıma uygun tarım alanlarının mevcut olması, Tarımsal turizm (Kırsal Turizm)
konusunda üreticilerimizin konuya olan ilgisinin yoğun olması
4. Uluslararası Süleyman Demirel Havalimanına sahip olması ve turizm kenti olan Antalya’ya
yakın mesafede bulunması,
5. Bilinçli üretici potansiyeli ve teknik elemanın yeterli olması,
6. Tıbbi ve aromatik bitkilerin yetiştiriciliğine uygun alanların var olması ve ülke üretiminin %
85’inin ilimizden karşılanması. Bunun yanı sıra üretilen hammaddelerin mamul ürün haline
getirilip pazarlanması için olması gereken sayının altında tesis olması.
7. Su ürünleri yetiştiriciliğine uygun kaynakların ve tesislerin mevcut olması, Tarımsal sanayide
gelişmiş alt yapıya sahip alanların olması.
8. İhracat konusunda deneyimli İl Tarım ve Orman Müdürlüğü personeline sahip olması,
9. Ziraat Fakültesi, Su ürünleri Fakültesi, Eğirdir Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü ve Eğirdir
Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü’nün bulunması, SDÜ Teknokenti’nin hizmete girmiş olması.
10.Covid-19 salgını ile mücadele kapsamında İlimizde faaliyet gösteren gülyağı fabrikaları
kolonya imalatına geçmiş olup, kolonya imalatları gerçekleştirmektedirler. Süreçte İlimizde
gülyağı altyapısı ile uyumlu kolonya üretimine uygun altyapı olması.
ISPARTA’DATARIMSAL YATIRIM İÇİN UYGUN SEKTÖRLER VE ALANLAR
SEKTÖR ADI AÇIKLAMA
Su Ürünleri
Isparta, göller yöresi içerisinde olması sebebiyle Eğirdir, Beyşehir ve Karacaören I.
Baraj Gölleri yanında 53 adet de baraj ve gölete sahiptir. İlde 84 adet 4.482 ton /yıl
kapasiteli alabalık üretim tesisi ve 5 adet işleme tesisi bulunmaktadır.2019 yılında
Bu Tesislerde 2.280 ton alabalık üretimi yapılmıştır. 84.000.000 adet yavru
üretilmektedir. Mevcut su potansiyelinin yanında yatırımlar düşük kalmaktadır. Bu
nedenle İl, mevcut potansiyeli değerlendirecek yeni yatırımcılar için cazibe
merkezidir.
Gül ve kesme çiçek
yetiştiriciliği
Isparta’da 27.435 da alanda 12.332 ton gül çiçeği üretimi yanında, 3.625 da. alanda
535 ton lavanta üretimi gerçekleştirilmektedir. Üretimin büyük bir bölümü ihraç
edilmektedir. Üretiminin yapıldığı bölgeye ilaç ve kozmetik sanayinin yapacağı
yatırımlar, il ve sektör için faydalı olacaktır. Covid -19 Kapsamında bazı gülyağı
fabrikalarında tam kapasite ile kolonya üretimine geçilmiştir
Meyve ve sebze üretimi
Isparta, elma ve kiraz üretim ve ihracatında son yıllarda önemli bir merkez olma
yolunda ilerlemekte olup, 717.401 ton/yıl elma üretimi ile Türkiye üretiminin %
19,79’unu, 36.275 ton/yıl kiraz üretimi ile Türkiye üretiminin % 5.78’ini
oluşturmaktadır. Mevcut üretimin işlenmesi ve paketlenerek doğrudan ihracına
yönelik yatırımlar karlı ve faydalı yatırımlar olacaktır. . Covid-19 sürecinde tarımsal
üretimde meyve ve sebze üretimleri devam etmekte ve sorun yaşanmamaktadır.
SEKTÖR ADI AÇIKLAMA
Meyve, sebze işleme ve
paketleme tesisleri
İl genelinde 103 adet ve toplam 416.604 ton kapasiteli soğuk hava
deposu vardır. Bu depoların 41’inde yıllık 238.842 ton kapasiteli meyve
ve sebze işleme ve paketleme ünitesi mevcuttur. Isparta, soğuk hava ve
işleme tesislerinde merkez durumuna gelmiştir. Covid-19 sürecinde
tarımsal üretimde meyve ve sebze depolama ve paketleme devam
etmekte olup sorun yaşanmamaktadır.
Et ve süt sığırcılığı
İldeki hayvan sayılarındaki artışın yanı sıra, mevcut hayvanların verim
ve kalitesi de artmıştır. Süt üretimindeki desteğin soğutulmuş süte
verilmesi, elde edilen sütün kalitesini arttırmıştır. Hayvan sayısı ve elde
edilen ürün miktarındaki artış ve kalite, bölgedeki et ve süt işleme
tesislerinin kurulum hızını artırmıştır.
Kıl keçisi ve koyun
yetiştiriciliği
Küçükbaş hayvancılıkta yetişmiş orman sahalarının otlatmaya açılması
ile mera alanları ve meraların otlatma kapasiteleri artmış ve buna bağlı
olarak da hayvan sayısı artmıştır. Otlatma sahalarının artışı ile birlikte
uygulamaya geçen sürü yöneticisi sigorta primi desteği ve hayvan
desteklemeleri ile sürü miktar ve sayılarında artışlar olmuştur.
TEŞVİK VE DESTEKLER
KIRSAL KALKINMA YATIRIMLARINI DESTEKLEME PROGRAMI
(2016-2020)
UYGULAYICI KURUM: TARIMVE ORMAN BAKANLIĞI/ Tarım Reformu Genel Müdürlüğü
1-EKONOMİK YATIRIMLAR
DESTEK KAPSAMI: Bu Tebliğ, 1/1/2016-31/12/2020 tarihleri arasında, kırsal alanda ekonomik ve sosyal gelişmeyi sağlamak, tarım
ve tarım dışı istihdamı geliştirmek, gelirleri artırmak ve farklılaştırmak için kadın ve genç girişimciler öncelikli olmak üzere gerçek ve
tüzel kişilerin ekonomik faaliyetlere yönelik yatırımlar için yapılacak hibe ödemelerine ilişkin hususları kapsar.
KİMLER BAŞVURABİLİR:
Gerçek ve tüzel kişiler
 Hibeye esas proje tutarı alt limiti en az 50.000 Türk Lirası’dır.
 Proje bütçesi KDV (katma değer vergisi) hariç hazırlanır.
NOT: Başvuru için çağrı döneminin takip edilmesi gerekmektedir. 13. çağrı dönemi başvuruları 14
Kasım 2019 tarihi itibariyle sona ermiştir.
1-EKONOMİK YATIRIMLAR
YATIRIM KONULARI YATIRIM TUTARI
ÜST LİMİTİ (TL)
Destekleme
Oranı
Ekonomik yatırım konuları
Bitkisel ürün işlenmesi, paketlenmesi ve depolanması
Yeni tesis 1.250.000
Kapasite artırımı
ve/veya teknoloji
yenileme ve/ veya
modernizasyon
750.000
Tamamlama
1.000.000
% 50
Hayvansal ürün işlenmesi, paketlenmesi ve depolanması
Su ürünleri işlenmesi, paketlenmesi ve depolanması
Tarımsal üretime yönelik modern sabit yatırımlar
(Büyükbaş, küçükbaş, hindi ve kaz yetiştiriciliği, su ürünleri ve kültür mantarı üretimine yönelik sabit yatırımları
kapsar)
Hayvansal ve bitkisel orjinli gübre işlenmesi, paketlenmesi ve depolanması
Yenilenebilir enerji kullanan yeni seraların yapımı (sadece yeni tesis yapımı)
Soğuk hava deposu yapımı (sadece yeni tesis yapımı)
Çelik silo yapımı (sadece yeni tesis yapımı)
Yenilenebilir enerji üretim tesisleri
Kırsal ekonomik alt yapı yatırım konuları
1- Kırsal turizme yönelik niteliği yeni tesis olan yatırımlar (sadece yeni tesis yatırımları)
500.000 % 50
2- Çiftlik faaliyetlerinin geliştirilmesine yönelik altyapı sistemleri,
3- El sanatları ve katma değerli ürünler
4- Bilişim sistemleri ve eğitimi yatırımları
2-BİREYSEL SULAMA SİSTEMLERİNİN DESTEKLENMESİ
DESTEK KAPSAMI
1/1/2018 - 31/12/2020 tarihleri arasında, kırsal alanda ekonomik ve sosyal
gelişmeye katkı sağlamak için belirlenmiş bireysel sulama sistemlerinin
desteklenmesine ilişkin usul ve esasları kapsar
KİMLER
BAŞVURABİLİR Gerçek ve Tüzel Kişiler
YATIRIM KONULARI
 Tarla içi damla sulama sistemi kurulması,
 Tarla içi yağmurlama sulama sistemi kurulması,
 Tarla içi mikro yağmurlama sulama sistemi kurulması,
 Tarla içi yüzey altı damla sulama sistemi kurulması,
 Lineer veya Center Pivot sulama sistemi kurulması,
 Tamburlu sulama sistemi kurulması,
 Güneş enerjili sulama sistemi kurulması.
YATIRIM TUTARI VE
DESTEK ORANI
 Gerçek ve Tüzel kişiler için : Daha sonra belirlenecek
 Hibe Desteği Oranı : Daha sonra belirlenecek
NOT: 1-Uygulamaya ilişkin detaylar 07.12.2017 tarih ve 30263 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Kırsal Kalkınma
Destekleri Kapsamında Bireysel Sulama Sistemlerinin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ’de (Tebliğ no: 2017/48)” yer
almaktadır.
NOT: 2- Bu Tebliğ kapsamında yapılacak 2020 yılı başvuru zamanı ve süresi önümüzdeki günlerde açıklanacak olup
www.tarimorman.gov.tr ve www.tarimorman.gov.tr/SGB/TARYAT adreslerini takip etmeniz gerekmektedir.
DESTEK KAPSAMI
En az 1 baş en fazla 10 baş düve (manda dahil) alımına, Bakanlıkça belirlenecek düve
bedelinin %40’ı kadar destekleme ödemesi yapılır. (2019 yılı Cumhurbaşkanlığı Kararı
(2019/1691) kapsamında uygulanmaktadır.)
KİMLER BAŞVURABİLİR Gerçek ve tüzel kişiler
UYGULAMA İLLERİ 81 il
HAYVANCILIK YATIRIMLARI DESTEKLERİ
DÜVE ALIM DESTEĞİ
DAMIZLIK DÜVE YETİŞTİRİCİLİĞİNİN DESTEKLENMESİ
DESTEK KAPSAMI
Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliğine üye, Bakanlık ilgili veri sistemine en az 3 yıl kayıtlı aktif
sığır işletmesi olan gerçek ve tüzel kişi üreticilerin, bireysel veya bir arada yapacakları (tüzel
kişilik ortaklıkları), 500 baş kapasiteye sahip, projeli sütçü, etçi veya kombine saf ırk damızlık
düve üretimi ve ticari gebe düve satışı için sağlık sertifikasına sahip yeni işletme kurulması veya
mevcut işletmelerin kapasitelerinin 500 baş üzeri olacak şekilde artırılmasını kapsar.
KİMLER BAŞVURABİLİR Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliğine üye, TÜRKVET sistemine en az 3 yıl kayıtlı aktif sığır
işletmesi olan gerçek veya tüzel yatırımcılar
UYGULAMA İLLERİ
Adana, Afyonkarahisar, Amasya, Ankara, Aksaray, Aydın, Balıkesir, Burdur, Bursa, Çanakkale,
Çorum, Denizli, Diyarbakır, Erzincan, Eskişehir, Erzurum, Isparta, İzmir, Karaman, Kars,
Kastamonu, Kayseri, Kahramanmaraş, Kırklareli, Konya, Malatya, Osmaniye, Sivas, Trabzon,
Yozgat, Van. (31 ilde uygulanmaktadır.)
YATIRIM KONULARI,
DESTEK ORANI
İNŞAAT
Yeni inşaat yapımı, rehabilitasyon ve kapasite artırımı, %50
HAYVAN ALIMI
Damızlık dişi buzağı alımı %50

MAKİNE ALET-EKİPMAN ALIMI %50
Yem Karma makinesi ve Gübre Sıyırıcı
NOT: 2020 yılında devam eden iller Erzincan, Diyarbakır, Isparta, Karaman, Kırklareli, Trabzon olup yeni
müracaat alınmamaktadır. Diğer illerde projeler tamamlanmıştır.
IPARD KAPSAMINDA VERİLEN AB HİBE DESTEKLERİ
UYGULAYICI KURUM: TARIM VE KIRSAL KALKINMAYI DESTEKLEME KURUMU (TKDK)
TEDBİR ADI SEKTÖR SEKTÖR ADI DESTEK ORANI
Tarımsal İşletmelerin Fiziki
Varlıklarına Yönelik
Yatırımlar (101)
101-1
Süt Üreten Tarımsal
İşletmeler
%50-70
Tüzel kişiler için kamu katkısı toplam uygun harcama
tutarının % 50’sidir.
Gerçek kişiler için kamu katkısı toplam uygun harcama
tutarının %55’idir.
Üretici örgütleri ve üretici örgütünün hakim ortak
(ortaklık payının %50’den fazla) olduğu tüzel kişilikler
için kamu katkısı toplam uygun harcama tutarının
%60'ıdır.
Destek kararı alındığı tarihte, başvuru sahibinin (başvuru
sahibi gerçek kişi ise kendisi, başvuru sahibi üretici
örgütü veya hakim ortağı üretici örgütü olan tüzel kişilik
ise temsil ve ilzama yetkili kişi/ kişiler) 40 yaşın altında
olması durumunda destek oranı %5 artacaktır.
Yatırım, IPARD programı Bölüm 8.1’de tanımlanan
şekilde dağlık bir alanda yapılıyor ise destek oranı %5
artacaktır.
101-2
Kırmızı Et Üreten Tarımsal
İşletmeler
101-3
Kanatlı Eti Üreten Tarımsal
İşletmeler
101-4
Yumurta Üreten Tarımsal
İşletmeler
Her bir yatırım için uygun harcamaların toplam değeri:
• Süt, et ve yumurta sektörleri için en az 5.000 Avro en fazla 500.000 Avro,
• Broyler ve hindi sektörleri için en az 5.000 Avro en fazla 250.000 Avro,
• Kaz sektörü için en az 5.000 Avro en fazla 125.000 Avrodur.
TEDBİR ADI SEKTÖR SEKTÖR ADI DESTEK ORANI
Tarım ve Balıkçılık
Ürünlerinin İşlenmesi
ve Pazarlanması ile
İlgili Fiziki Varlıklara
Yönelik Yatırımlar
(103)
103-1
Süt ve Süt Ürünlerinin
İşlenmesi ve Pazarlanması %40-50
Üretici örgütleri ve
üretici örgütünün
hakim ortak
(ortaklık payının
%50’den fazla)
olduğu tüzel kişiler
için %50
Gerçek ve tüzel
kişiler için %40
103-2
Kırmızı Et ve Et Ürünlerinin
İşlenmesi ve Pazarlanması
103-3
Kanatlı Eti ve Et Ürünlerinin
İşlenmesi ve Pazarlanması
103-4
Su Ürünlerinin İşlenmesi ve
Pazarlanması
103-5 Meyve ve Sebze Ürünlerinin
İşlenmesi ve Pazarlanması
Her bir yatırım için uygun harcamaların toplam değeri:
 Süt (peynir altı suyu dâhil) ve et sektörleri için en az 30.000 Avro ve en fazla 3.000.000 Avro,
 Süt toplama merkezleri için en az 30.000 Avro ve en fazla 1.000.000 Avro,
 Meyve ve sebze sektörü için en az 30.000 Avro ve 1.250.000 Avro,
 Su ürünleri sektörü için en az 30.000 Avro ve en fazla 1.500.000 Avro.
TEDBİR ADI SEKTÖR SEKTÖR ADI DESTEK ORANI
Çiftlik Faaliyetlerinin
Çeşitlendirilmesi ve İş
Geliştirme
(302)
302-1
Bitkisel üretimin çeşitlendirilmesi ve bitkisel
ürünlerin işlenmesi ve pazarlanması
%65
(Ağrı, Ardahan, Balıkesir,
Çankırı, Diyarbakır, Erzincan,
Erzurum, Hatay, Isparta,
Karaman, Kars, Mersin, Muş,
Tokat ve Yozgat)

%55
(Afyonkarahisar, Amasya,
Aksaray, Ankara, Aydın,
Burdur, Bursa, Çanakkale,
Çorum, Denizli, Elazığ,
Giresun, Kahramanmaraş,
Kastamonu, Konya, Kütahya,
Malatya, Manisa, Mardin,
Nevşehir, Ordu, Samsun,
Şanlıurfa, Sivas, Trabzon, Uşak,
Van)
%65
Tüm illerde, başvuru sahibi bir
üretici örgütü veya üretici
örgütünün hâkim ortak (ortaklık
payının %50’den fazla) olduğu
bir tüzel kişilik ise
302-2
Arıcılık ve arı ürünlerinin üretimi, işlenmesi ve
pazarlanması
302-3 Zanaatkarlık ve yerel ürün işletmeleri
302-4 Kırsal turizm ve rekreasyon faaliyetleri
302-5 Su ürünleri yetiştiriciliği
302-6 Makine Parkları
302-7 Yenilenebilir enerji yatırımları
Her bir yatırım için alt ve üst uygun harcama limiti en az 5.000 Avro en fazla 500.000 Avrodur.
TEDBİR ADI: LEADER YAKLAŞIMI YEREL KALKINMA STRATEJİLERİNİN UYGULANMASI TEDBİRİ
(202)
YEREL KALKINMA STRATEJİSİNİN (YKS) BÜTÇE TAHSİSLERİ (Yerel Eylem Grubu (YEG) kategorisine göre)
YEG’lere ilk yıl için tahsis edilecek toplam tutar: 120.000 €
Sonraki yıllar için tahsis edilecek maksimum toplam yıllık tutar:
 Küçük YEG’ler için 100.000 €
 Orta büyüklükteki YEG’ler için 120.000 €
 Büyük YEG’ler için 140.000 €
Bunlardan:
Tüm YEG’ler için ilk yıl yinelenen harcamalar için maksimum yıllık tutar: 35.000 €
 Küçük YEG’ler için yinelenen harcamalar için ayrılan maksimum yıllık
tutar:
35.000 €
 Orta ölçekli YEG’ler için yinelenen harcamalar ayrılan maksimum yıllık
tutar:
40.000 €
 Büyük YEG’ler için yinelenen harcamalar için ayrılan maksimum yıllık
tutar:
45.000 €
Tüm YEG’ler için duran varlıklar alımına ayrılacak maksimum miktar: 22.000 €
DESTEK KAPSAMI:
Destek, Yerel Eylem Gruplarına (YEG) verilecektir. Yerel Eylem Grubu (YEG), kırsal toplulukların kamu, özel sektör ve sivil
toplum kuruluşları temsilcilerinin katılımıyla, ilgili kanun hükümlerine uygun olarak kurulmuş derneklerdir. Destek oranı (kamu
katkısı), toplam uygun harcamaların %100’ünü karşılayacaktır ve bunun %90’ı AB katkısı, %10’u TC katkısı olacaktır. Destek
miktarı programda belirlenen uygun harcamalar kapsamında bütçe sınırları dikkate alınarak her bir YEG için yıllık olarak
belirlenmektedir.
YEREL EYLEM GRUPLARI BÜTÇE
TAHSİSİ İÇİN ÜÇ FARKLI
KATEGORİYE AYRILMIŞTIR:
YEREL EYLEM
GRUBU KATEGORİSİ KRİTER
KÜÇÜK YEG Nüfusu 30.000 kişiden az olan ve bir ilçeden oluşan
ORTA YEG
Nüfusu 30.000 kişi veya fazla olan bir ilçeden oluşan ya da
Nüfusu 30.000 kişiden az olan ve iki/üç ilçeden oluşan
BÜYÜK YEG
Nüfusu 30.000 kişi veya fazla olan ve iki/üç ilçeden oluşan
ya da
Üçten fazla ilçeden oluşan
TEDBİR ADI: LEADER YAKLAŞIMI YEREL KALKINMA STRATEJİLERİNİN UYGULANMASI TEDBİRİ
(202)
LEADER tedbiri, IPARD Programı uygulama illerinde gerçekleştirilecektir. Uygulama alanları kademeli olarak uygulamaya
açılacaktır. Yerel Kalkınma Stratejisi (YKS), ilk etapta aşağıdaki illerden birinde uygulanacaktır.
 Amasya, Diyarbakır, Ordu, Ankara, Erzurum , Samsun, Çanakkale, Kastamonu, Çorum, Denizli, Manisa, Şanlıurfa
DÜŞÜK FAİZLİ YATIRIM VE İŞLETME KREDİLERİ
ÜRETİM KONULARI
İNDİRİM ORANI (%) Kredi Üst Limiti
Yatırım (TL)
Kredisi
İşletme
Kredisi
SÜTÇÜ VE KOMBİNE SIĞIR YETİŞTİRİCİLİĞİ
Öncelikli bölge yatırımı
Atıl işletme alımı
Yurt içinde doğan hayvan alımı/ kullanımı
Kendi yemini üretme/ mera kullanımı
Jeotermal/ yenilenebilir/ atık enerji kullanımı
Organik tarım/ iyi tarım uygulamaları
Genç çiftçi/ girişimci (≤40 yaş)
Kadın çiftçi/ girişimci
Uygulanabilecek en yüksek indirim oranı
50 50
25.000.000
10 10
10 -
10 10
- 10
10 10
- 10
10 10
10 10
100 100
DAMIZLIK DÜVE YETİŞTİRİCİLİĞİ
Öncelikli bölge yatırımı
Atıl işletme alımı
Yurt içinde doğan hayvan alımı/ kullanımı
Kendi yemini üretme/ mera kullanımı
Genç çiftçi/ girişimci (≤40 yaş)
Kadın çiftçi/ girişimci
Uygulanabilecek en yüksek indirim oranı
75 75
10.000.000
10 10
10 -
- 10
- 10
10 10
10 10
100 100
BÜYÜKBAŞ HAYVAN BESİCİLİĞİ
Öncelikli bölge yatırımı
Atıl işletme alımı
Yurt içinde doğan hayvan alımı/ kullanımı
Kendi yemini üretme/ mera kullanımı
Genç çiftçi/ girişimci (≤40 yaş)
Kadın çiftçi/ girişimci
Uygulanabilecek en yüksek indirim oranı
50 50
10.000.000
10 10
10 -
- 10
- 10
10 10
10 10
90 100
DÜŞÜK FAİZLİ YATIRIM VE İŞLETME KREDİLERİ
ÜRETİM KONULARI
İNDİRİM ORANI (%) Kredi Üst
Yatırım Limiti (TL)
Kredisi
İşletme
Kredisi
KÜÇÜKBAŞ HAYVANCILIK
Öncelikli bölge yatırımı
Atıl işletme alımı
Yurt içinde doğan hayvan alımı/ kullanımı
Organik tarım/ iyi tarım uygulamaları
Genç çiftçi/ girişimci (≤40 yaş)
Kadın çiftçi/ girişimci
Uygulanabilecek en yüksek indirim oranı
75 75
15.000.000
10 10
10 -
10 10
- 10
10 10
10 10
100 100
ARICILIK
Organik tarım/ iyi tarım uygulamaları
Genç çiftçi/ girişimci (≤40 yaş)
Kadın çiftçi/ girişimci
Uygulanabilecek en yüksek indirim oranı
50 50
2.500.000
- 10
10 10
10 10
70 80
KANATLI SEKTÖRÜ
Atıl işletme alımı
Sözleşmeli üretim
Genç çiftçi/ girişimci (≤40 yaş)
Kadın çiftçi/ girişimci
Uygulanabilecek en yüksek indirim oranı
25 50
5.000.000
10 -
- 10
10 10
10 10
55 80
KANATLI SEKTÖRÜ DAMIZLIK YETİŞTİRİCİLİĞİ 75 75 10.000.000
DÜŞÜK FAİZLİ YATIRIM VE İŞLETME KREDİLERİ
ÜRETİM KONULARI
İNDİRİM ORANI (%) Kredi Üst
Yatırım Limiti (TL)
Kredisi
İşletme
Kredisi
SU ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ
Su ürünleri yetiştirme
Genç çiftçi/ girişimci (≤40 yaş)
Kadın çiftçi/ girişimci
Uygulanabilecek en yüksek indirim oranı
50 50
10.000.000
10 10
10 10
10 10
80 80
GELENEKSEL (YAYGIN) HAYVANSAL ÜRETİM
100.000 TL’ ye kadar olan krediler (100.000 TL dahil)
100.000 TL’nin üzerindeki krediler
Atıl işletme alımı
Yurt içinde doğan hayvan alımı/ kullanımı
Kendi yemini üretme/ mera kullanımı
Sözleşmeli üretim
Organik tarım/ iyi tarım uygulamaları
Genç çiftçi/ girişimci (≤40 yaş)
Kadın çiftçi/ girişimci
Uygulanabilecek en yüksek indirim oranı
1.500.000
100 100
50 50
10 -
10 10
- 10
- 10
- 10
10 10
10 10
90 100
DÜŞÜK FAİZLİ YATIRIM VE İŞLETME KREDİLERİ
ÜRETİM KONULARI
İNDİRİM ORANI (%) Kredi Üst
Yatırım Limiti (TL)
Kredisi
İşletme
Kredisi
KONTROLLÜ ÖRTÜALTI TARIMI
Jeotermal/ yenilenebilir/ atık enerji kullanımı
Yurtiçi sertifikalı tohum/ fide/ fidan kullanımı
Organik tarım/ iyi tarım uygulamaları
Genç çiftçi/ girişimci (≤40 yaş)
Kadın çiftçi/ girişimci
Uygulanabilecek en yüksek indirim oranı
50 50
25.000.000
20 20
20 20
- 10
10 10
10 10
100 100
YEM BİTKİSİ ÜRETİMİ
Modern basınçlı sulama sistemi kullanımı
Yurtiçi sertifikalı tohum, fide, fidan kullanımı
Sözleşmeli üretim
Genç çiftçi/ girişimci (≤40 yaş)
Kadın çiftçi/ girişimci
Uygulanabilecek en yüksek indirim oranı
75 75
5.000.000
- 10
- 20
- 20
10 10
10 10
95 100
YURTİÇİ SERTİFİKALI TOHUM, FİDE, FİDAN ÜRETİMİ 100 100 20.000.000
SÜS BİTKİSİ ÜRETİMİ 50 50 10.000.000
STRATEJİK BİTKİSEL ÜRETİM
Modern basınçlı sulama sistemi kullanımı
Yurtiçi sertifikalı tohum, fide, fidan kullanımı
Sözleşmeli üretim
Organik tarım/ iyi tarım uygulamaları
Genç çiftçi/ girişimci (≤40 yaş)
Kadın çiftçi/ girişimci
Uygulanabilecek en yüksek indirim oranı
75 75
10.000.000
- 10
20 20
- 20
- 10
10 10
10 10
100 100
DÜŞÜK FAİZLİ YATIRIM VE İŞLETME KREDİLERİ
ÜRETİM KONULARI
İNDİRİM ORANI (%) Kredi Üst
Yatırım Limiti (TL)
Kredisi
İşletme
Kredisi
MEYVE YETİŞTİRİCİLİĞİ VE BAĞCILIK
Modern basınçlı sulama sistemi kullanımı
Yurtiçi sertifikalı tohum, fide, fidan kullanımı
Sözleşmeli üretim
Organik tarım/ iyi tarım uygulamaları
Genç çiftçi/ girişimci (≤40 yaş)
Kadın çiftçi/ girişimci
Uygulanabilecek en yüksek indirim oranı
75 75
10.000.000
- 10
20 20
- 20
- 10
10 10
10 10
100 100
GELENEKSEL (YAYGIN) BİTKİSEL ÜRETİM
50.000 TL’ ye kadar olan krediler (50.000 TL dahil)
50.000 TL’nin üzerindeki krediler
Modern basınçlı sulama sistemi kullanımı
Yurtiçi sertifikalı tohum, fide, fidan kullanımı
Sözleşmeli üretim
Organik tarım/ iyi tarım uygulamaları
Genç çiftçi/ girişimci (≤40 yaş)
Kadın çiftçi/ girişimci
Uygulanabilecek en yüksek indirim oranı
2.500.000
100 100
50 50
- 10
20 20
- 20
- 10
10 10
10 10
90 100
DÜŞÜK FAİZLİ YATIRIM VE İŞLETME KREDİLERİ
ÜRETİM KONULARI
İNDİRİM ORANI (%) Kredi Üst
Yatırım Limiti (TL)
Kredisi
İşletme
Kredisi
TARIM MAKİNELERİ (Traktör ayrık)
Yurt içinde üretilen makine alımı
Uygulanabilecek en yüksek indirim oranı
50 -
25 - 2.500.000
75 -
TRAKTÖR
Yurt içinde üretilen makine alımı
Uygulanabilecek en yüksek indirim oranı
25 -
25 - 500.000
50 -
MODERN BASINÇLI SULAMA SİSTEMİ YATIRIMI
Yurt içinde üretilen makine alımı
Uygulanabilecek en yüksek indirim oranı
75 -
25 - 5.000.000
100 -
TARIM MAKİNELERİ PARKI
Yurt içinde üretilen makine alımı
Uygulanabilecek en yüksek indirim oranı
75 -
25 - 5.000.000
100 -
ARAZİ ALIMI (BİRLEŞTİRME) 25 - 2.500.000
LİSANSLI DEPOCULUK YATIRIMLARI 50 - 50.000.000
ELÜS KARŞILIĞI KREDİ - 100 5.000.000
SOĞUK HAVA DEPOSU YATIRIMLARI 50 - 10.000.000
TARIMSAL ÜRÜNLERİN İŞLENMESİ 50 50 10.000.000
SÖZLEŞMELEİ ÜRETİM (üretim yaptıran gerçek/ tüzel kişi)
Yurtiçi sertifikalı tohum/ fide/ fidan kullanımı
Stratejik bitkisel ürün
Uygulanabilecek en yüksek indirim oranı
- 50
50.000.000
- 20
- 10
- 80
ÖZEL ORMANCILIK 50 50 10.000.000
ORKÖY DESTEKLERİ
UYGULAYICI KURUM: TARIM ve ORMAN BAKANLIĞI, Orman Genel Müdürlüğü, ORKÖY
ORKÖY
DESTEKLERİNİN
AMACI
Ormanların korunması, geliştirilmesi ve işletilmesi hedeflerine ulaşmak için, orman
köylüsünün sosyo ekonomik yönden kalkınmalarını desteklemek amacıyla kredi-hibe
desteğinde bulunmak suretiyle, ormanlar üzerindeki olumsuz baskıyı azaltmak ve
ormanların sürdürülebilir olmasına katkı sağlamaktır.
KİMLER
BAŞVURABİLİR
ORKÖY kredisinden yararlanabilmek için, köy/mah.’lelerinin ilgili yönetmelikte
belirtilen şartları taşıması gerekmektedir. Köy/yada mahallenin ormanla ilişkisini
bulundukları yerde ki Orman İşletme Müdürlüklerinden öğrenebilirler. Orman köyü
tanımı Yönetmelikte;
Orman köyü: Mülki sınırları içerisinde Devlet ormanı olan köyler ile daha önce
orman köyü iken 12/11/2012 tarihli ve 6360 sayılı Kanunla mahalleye dönüşen
yerleri,” şeklindedir.
Orman köylüleri ORKÖY desteklerinden yararlanabilir. Bu desteklerden yararlanmak
için bulundukları yerde ki Orman İşletme Müdürlüklerine başvurabilirler. Orman
köylüsü tanımı ise Yönetmelikte;
Orman köylüsü: Orman köyü/mahallesinde kredi ve hibe tespit tarihi itibarıyla en az
bir yıl süreyle ikamet etmekte olan halkı, şeklindedir.
Orman Genel Müdürlüğü orman köylülerini desteklemek amacıyla iki türlü kredi desteği vermektedir.
A) FERDİ KREDİ DESTEĞİ;
Ferdi krediler, sosyal ve ekonomik maksatlı olarak ikiye ayrılır. Ferdi projelere belirlenecek oranlarda her yıl hibe desteği verilmektedir.
Hibe oranı % 20’dir.
1-Sosyal Maksatlı Desteklemeler;
Orman köylümüzün hayat kalitesini yükseltmek, odunun yakacak olarak kullanımı azaltmak aynı zamanda ormanların korunmasının
sağlanması için uygulanan kredi türüdür. Bu krediler faizsiz olup, vade süreleri proje türlerine göre 3- 7 yıl arasında değişmektedir.
Sosyal Maksatlı Proje Örnekleri: Dam örtülüğü malzemeleri, kat kalorifer sistemi, güneş enerjisi ile su ısıtma sistemleri, dış cephe
mantolama v.b. projeler.
2- Ekonomik Maksatlı Desteklemeler;
Orman köylümüze yönelik istihdam sağlayan ve gelir getirici olarak uygulanan kredi türüdür.
Ekonomik maksatlı kredilerden, hayvancılık ve fenni arıcılık kredileri faizsiz, diğer krediler ise faizlidir ve Ziraat Bankasının tarımsal
kredilere uyguladığı faizin yedide biri (1/7) oranında yıllık faizle kredi verilir. Yılık faiz oranı % 1,2857 ‘ dir. Vade süreleri proje türlerine
göre 3- 7 yıl arasında değişmektedir
Ekonomik Maksatlı Proje Örnekleri: Hayvancılık (süt sığırcılığı, besi sığırcılığı, süt koyunculuğu, besi koyunculuğu vb.), fenni arıcılık,
kültür mantarcılığı, tıbbi ve aromatik bitki yetiştiriciliği, tomruk çekme vinci (tambur), motorlu testere, traktör, ev hanımları için mikro
kredi, seracılık, bağcılık ve meyvecilik vb. projeler.
B) KOOPERATİF KREDİ DESTEĞİ;
Orman köyünde bulunan tarımsal kalkınma kooperatifleri proje bazında desteklenmektedir. Kooperatif kredileri faizlidir, Ziraat Bankasının
tarımsal kredilere uyguladığı faizin yedide biri (1/7) oranında yıllık faizle kredi verilir. Yılık faiz oranı % 1,2857 dir Vade süreleri proje
türlerine göre 3- 8 yıl arasında değişmektedir. Ayrıca projelere, her yıl Genel Müdürlükçe belirlenecek oranlarda hibe desteği verilmektedir.
NOT: Uygulamalar, 13/06/2012 tarihli ve 28322 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Orman Köylülerinin Kalkındırılmalarının
Desteklenmesi Faaliyetlerine İlişkin Yönetmelik” ve bu yönetmelikte muhtelif zamanlarda yapılmış değişiklik ile yürütülmektedir.
UYGULAYICI KURUM: SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI, Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü
GENEL AÇIKLAMALAR
İlgili Mevzuat
15/6/2012 tarihli ve 2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar
17/10/2016 tarihli ve 2016/9495 sayılı Yatırımlara Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Karar
02/01/2018 tarihli ve 2018/11201 sayılı Cazibe Merkezleri Programı Kapsamında Yatırımların Desteklenmesi Hakkında Karar
Yukarıda belirtilen Kararların uygulanmasına ilişkin Tebliğler
Sabit yatırım tutarı ve asgari kapasite
• Yatırımların destek unsurlarından yararlanabilmesi için asgari sabit yatırım tutarının; 1 inci ve 2 nci bölgelerde birmilyon Türk Lirası, 3 üncü,
4 üncü, 5 inci ve 6 ncı bölgelerde ise beşyüzbin Türk Lirası olması gerekir. Ayrıca, yatırımların asgari kapasite, sabit yatırım tutarı ve diğer
şartları sağlaması da gerekir.
• Finansal kiralama yöntemiyle yapılacak yatırımlarda finansal kiralamaya konu makine ve teçhizata ait toplam tutarın, her bir finansal kiralama
şirketi için 1 inci, 2 nci, 3 üncü ve 4 üncü bölgelerde asgari beşyüzbin Türk Lirası, 5 inci ve 6 ncı bölgelerde ise asgari üçyüzbin Türk Lirası
olması gerekir.
• Teşvik belgesi kapsamında yatırım harcaması olarak kabul edilen maddi olmayan duran varlıkların (marka, lisans, know-how vb.) oranı, teşvik
belgesinde kayıtlı toplam sabit yatırım tutarının yüzde ellisini aşamaz.
Müracaat
Teşvik belgesi müracaatları, tebliğle belirlenecek bilgi ve belgelerle Bakanlığa yapılır. Ancak, genel ve bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında
yer alan ve sabit yatırım tutarı onmilyon Türk Lirasını aşmayan, tebliğle belirlenecek yatırımlar için yatırımcının tercihine bağlı olarak yatırımın
yapılacağı yerdeki yerel birimlere de müracaat edilebilir.
Teşvik belgesi
Yatırımların destek unsurlarından yararlanabilmesi için, projenin uygun görülmesi ve teşvik belgesi düzenlenmesi gerekir.
Diğer desteklerden yararlanma
Bu kapsamdaki destek unsurlarından yararlanan yatırım harcamaları, diğer kamu kurum ve kuruluşlarının desteklerinden yararlanamaz. Ancak,
diğer kamu kurum ve kuruluşlarının sadece sübvansiyonlu kredi desteğinden yararlanan yatırımlar, bu Karar kapsamında faiz veya kar payı
desteği dışındaki diğer destek unsurlarından yararlandırılabilirler.”
Tarım sektörüne ilişkin değerlendirme
Tarım Sektörüne yönelik yatırımlar, “Genel Teşvik Sistemi”, “Bölgesel Teşvikler”den ve “Stratejik Yatırımlar Teşvikleri”nden ve “Proje
Bazlı Teşvik Sistemi”nden yararlanabilir.
YATIRIM TEŞVİKLERİ
GENEL TEŞVİK SİSTEMİ
 Bölge ayrımı yapılmaksızın, belirlenen asgari sabit yatırım tutarı şartı ile diğer Tebliğ şartlarını sağlayan
Tarımsal yatırımlar, Genel Teşvik Sistemi kapsamında;
 Gümrük Vergisi Muafiyeti
 KDV İstinası ve
 Gelir Vergisi Stopajı Desteği (6. bölgede gerçekleştirilecek yatırımlar için)’nden faydalanılabilir.
 Ayrıca, Bölgesel Teşvik Sistemi kapsamında teşvik belgesi düzenlenebilecek olan yatırımlar için talep
edilmesi halinde Genel Teşvik Uygulamaları çerçevesinde belge düzenlenebilir.
 Genel teşvik sistemi kapsamında teşvik edilemeyecek yatırımlar:
o Un, irmik (makarna imalatı ile entegre irmik yatırımları ve mısır irmiği yatırımları hariç), yem
(balık unu, balık yağı, balık yemi ve entegre hayvancılık üretimi içindeki yem üretimi hariç), mısır
nişastası ve nişasta bazlı şeker (nişasta sütünden, münhasıran kristal fruktoz üretimine yönelik
yatırımlar hariç).
o Dışarıya yemek hizmeti sunan işletmeler (hazır yemek).
o Küp şeker.
o 5 dekarın altındaki seracılık yatırımları.
o Bitkisel üretim (5 dekar ve üstü seracılık yatırımları, kültür mantarı yetiştiriciliği ve entegre
hayvancılık yatırımları içerisindeki yem bitkileri yetiştiriciliği hariç).
o Bölgesel uygulamalar kapsamında teşvik edilecek entegre hayvancılık yatırımları ve şartlı
desteklenecek hayvancılık yatırımları dışındaki hayvancılık yatırımları.
o 5 ton/gün ve altında üretim kapasitesine sahip süt işleme yatırımları.
 Teşviki belirli şartlara bağlı yatırım konuları:
o Süt yönlü büyükbaş entegre yatırımlarında asgari 150 büyükbaş,
o Et yönlü büyükbaş entegre yatırımlarında asgari150 büyükbaş,
o Damızlık büyükbaş entegre hayvan yetiştiriciliğinde (et/süt yönlü) asgari150 büyükbaş/dönem,
o Kanatlı entegre yatırımlarında 100.000 adet/dönem,
o Süt ve et yönlü küçükbaş entegre yatırımlarında (damızlık dahil) 1.000 küçükbaş dönem şartı
aranır.
BÖLGESEL TEŞVİKLER
ISPARTA ilinde Bölgesel Teşvikler Kapsamında Desteklenen Tarımsal Sektörler
BÖLGESEL TEŞVİKLERDEN
YARARLANACAK SEKTÖRLER
ASGARİ YATIRIM TUTARLARI VEYA
KAPASİTELERİ
Entegre hayvancılık yatırımları (entegre
damızlık hayvancılık yatırımları dahil)* 1 Milyon TL
Gıda ürünleri ve içecek imalatı** 2 Milyon TL
Su ürünleri yetiştiriciliği (Balık yavrusu ve
yumurtası üretimi dahil) 1 Milyon TL
Soğuk hava deposu hizmetleri 1.000 metrekare
Lisanslı depoculuk 2 Milyon TL
Seracılık 20 Dekar
Kimyasal Gübre ve Azotlu Bileşenlerin
İmalatı 3 Milyon TL
Pestisit (haşarat ilacı) ve diğer ziraikimyasal ürünlerin imalatı 3 Milyon TL
*Süt yönlü büyükbaş entegre yatırımlarında 500 büyükbaş, et yönlü büyükbaş entegre yatırımlarında 700 büyükbaş/dönem, damızlık büyükbaş entegre
yatırımlarında 500 büyükbaş, damızlık küçükbaş entegre yatırımlarında 2.000 küçükbaş, süt ve et yönlü küçükbaş entegre yatırımlarında 2.000 küçükbaş/dönem ve
kanatlı entegre yatırımlarında 200.000 adet/dönem asgari kapasite şartı aranır (damızlık kanatlı entegre yatırımlarında kapasite şartı aranmaz).
**Gıda ürünleri ve içecek imalatı yatırımlarından 6 ncı bölge hariç olmak üzere, gıda ürünleri ve içecek imalatı yatırımlarından "şehriye, kuskus, yufka, kadayıf,
ekmek (donuk ekmek ve ekmek hamuru hariç), pirinç, rakı, bira, linter pamuğu, çay, fındık kırma/kavurma, hazır çorba ve et suları ve müstahzarları üretimleri ile
tahıl ve baklagil tasnif ve ambalajlanması" yatırımları bölgesel desteklerden yararlanamaz.
ISPARTA ilinde Bölgesel Teşvik Kalemleri
DESTEK UNSURLARI
GÜMRÜK VERGİSİ MUAFİYETİ
TÜM SEKTÖRLERDEKİ TEŞVİK BELGELİ
YATIRIMLAR
KDV İSTİSNASI
TÜM SEKTÖRLERDEKİ TEŞVİK BELGELİ
YATIRIMLAR
VERGİ İNDİRİMİ
Yatırıma Katkı Oranı (%) 20
Vergi İndirim Oranı (%) 55
SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİ
Desteğin Uygulama Süresi 3 yıl
Desteğin Sabit Yatırım Tutarına Oranı (%) 15
YATIRIM YERİ TAHSİSİ TÜM SEKTÖRLERDEKİ TEŞVİK BELGELİ
YATIRIMLAR
BÖLGESEL TEŞVİK KALEMLERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR
Gümrük Vergisi Muafiyeti: Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yurt dışından temin edilecek yatırım malı makine ve teçhizat
için gümrük vergisinin ödenmemesi şeklinde uygulanır.
KDV İstisnası ve iadesi: Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yurt içinden ve yurt dışından temin edilecek yatırım malı makine
ve teçhizat için katma değer vergisinin ödenmemesi şeklinde uygulanır. Sabit yatırım tutarı 500 milyon Türk Lirasının üzerindeki
stratejik yatırımlar kapsamında yapılacak bina-inşaat harcamaları KDV iadesinden yararlandırılabilir.
Vergi İndirimi: gelir veya kurumlar vergisinin, yatırım için öngörülen katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirimli olarak
uygulanmasıdır.
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği: Yatırım Teşvik Belgesi kapsamı yatırımla sağlanan ilave istihdam için ödenmesi gereken
sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmının belirli bir süre Bakanlıkça karşılanmasıdır.
Yatırım Yeri Tahsisi: Teşvik belgesi düzenlenmiş stratejik yatırımlar ve bölgesel desteklerden yararlanacak yatırımlar için,
Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslara göre yatırım yeri tahsis edilebilir.
BİR ALT BÖLGE DESTEĞİNDEN FAYDALANMA
Bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında teşvik belgesi düzenlenen yatırımlar, aşağıdaki şartlarından en az birini sağlaması
durumunda vergi indirimi ve sigorta primi işveren hissesi desteği açısından bulundukları bölgenin bir alt bölgesinde sağlanan
oran ve sürelerde bu desteklerden yararlanabilir.
Sağlanması gerekli şartlar
 Yatırımın organize sanayi bölgesinde gerçekleştirilmesi veya endüstri bölgesinde (imalat sanayine yönelik yatırımlar)
gerçekleştirilmesi.
 Yatırımın aynı sektörde faaliyet gösteren en az beş gerçek veya tüzel kişinin ortağı olduğu yatırımcı tarafından
gerçekleştirilmesi ve ortak faaliyet gösteren alanda entegrasyonu sağlayacak bir yatırım olması.
STRATEJİK YATIRIMLARIN TEŞVİKİ
İthalat bağımlılığı yüksek olan ara malı veya ürünlerin üretimine yönelik yatırımlar stratejik yatırımların teşviki uygulamaları
kapsamında desteklenmektedir. Bu kapsamda desteklenecek olan yatırımların aşağıdaki kriterlerin tamamını sağlamaları
gerekmektedir.
 Asgari sabit yatırım tutarının 50 Milyon TL’nin üzerinde olması,
 Yatırım konusu ürünle ilgili yurt içi toplam üretim kapasitesinin ithalattan az olması,
 Yatırımla sağlanan katma değerin asgari %40 olması
 Üretilecek ürünle ilgili toplam ithalat değerinin son 1 yıl itibarıyla 50 Milyon ABD Doları’nın üzerinde olması olması.
Ayrıca, asgari sabit yatırım tutarı üç milyar Türk Lirasının üzerinde olan öncelikli yatırımlar stratejik yatırım olarak kabul edilir.
Ancak, bu yatırımlar için sağlanacak faiz desteği tutarı yedi yüz bin Türk Lirasını geçemez. Bu uygulama kapsamında sağlanan destek
oran ve süreleri özet olarak aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
STRATEJİK YATIRIMLAR İÇİN SAĞLANAN DESTEK UNSURLARI
DESTEK UNSURLARI DESTEK ORAN ve SÜRELERİ
Gümrük Vergisi Muafiyeti VAR
KDV İstisnası VAR
Vergi İndirimi Yatırıma Katkı Oranı (%) 50
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği 7 yıl (6. Bölgede 10 yıl)
Yatırım Yeri Tahsisi VAR
Faiz Desteği
İç Kredi 5 Puan
Döviz/ Dövize Endeksli Kredi 2 Puan
Sigorta Pirimi (İşçi Hissesi) Desteği
10 yıl (Sadece 6. bölgede Gerçekleştirilecek
Yatırımlar İçin)
Gelir Vergisi Stopajı Desteği
10 yıl (Sadece 6. bölgede Gerçekleştirilecek Yatırımlar
İçin)
KDV İadesi VAR (Sadece 500 milyon TL ve üzeri yatırımlar için)
PROJE BAZLI TEŞVİK SİSTEMİ
İlgili Mevzuat
2016/9495 Sayılı Yatırımlara Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Karar
Sistemin amacı; Ülkemizin mevcut durumda veya gelecekte ortaya çıkabilecek kritik ihtiyaçlarını karşılayabilecek,
arz güvenliğini sağlayabilecek, dışa bağımlılığı azaltabilecek, teknolojik dönüşümü gerçekleştirecek, yenilikçi, ArGe yoğun ve katma değeri yüksek 500 Milyon TL üzerindeki yatırım projelerinin proje bazlı olarak özel destek
mekanizmaları ile desteklenmesidir.
Talep toplama
Çağrı Usulü: Stratejik hedefler çerçevesinde belirlenecek yatırım konuları için çağrı usulü ile yatırım projeleri
toplanabilir
Davet Usulü: Konusunda yetkin firmalar, belirli bir yatırım için projelerini sunmak üzere davet edilebilir.

PROJE BAZLI TEŞVİK SİSTEMİ DESTEKLERİ
Vergisel Destekler:
• Gümrük Vergisi Muafiyeti,
• KDV İstisnası,
• Bina inşaat harcamaları için KDV İadesi,
• Yatırım tutarının 2 katına kadar Kurumlar Vergisi İndirimi veya 10 yıla kadar Kurumlar Vergisi İstisnası
İstihdam Destekleri
• 10 yıla kadar Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği,
• 5 yılı geçmemek üzere aylık brüt asgari ücretin 20 katına kadar Nitelikli Personel Desteği,
• 10 yıl süreyle Gelir Vergisi Stopajı Desteği,
Finansman Destekleri
• Enerji tüketim harcamalarının % 50’sine kadar en fazla 10 yıl süreyle Enerji Desteği,
• Yatırımın finansmanında kullanılan yatırım kredisi için 10 yıla kadar Faiz veya Kâr Payı Desteği,
• Hibe Desteği
• Yatırım tutarının %49’unu geçmemek üzere ve edinilen payların 10 yıl içerisinde halka arz veya yatırımcıya satışı şartıyla
Sermaye Katkısı,
Yatırım Yeri İle İlgili Destekler
• 49 yıl süreyle bedelsiz Yatırım Yeri Tahsisi ve yatırımın tamamlanmasını müteakip öngörülen istihdamın 5 yıl sağlanması
şartıyla söz konusu taşınmazın bedelsiz olarak yatırımcıya devredilmesi,
• Projenin gerektirdiği durumlarda Altyapı Desteği,
Diğer Destekler
• Belirli süre ve miktarda Kamu Alım Garantisi,
• İzin, Ruhsat, Tahsis, Lisans ve Tescillerde kolaylık sağlanması.
KALKINMA AJANSLARI TARAFINDAN DESTEKLENEN ALANLAR
UYGULAYICI KURUM: BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI
Kalkınma Ajansları, Kalkınma Ajansı Yönetim Kurulunun kararlaştırdığı ve Kalkınma Bakanlığının onayladığı Çalışma Programı ve Bütçe
doğrultusunda hazırlanan ve finanse edilen Mali Destek Programları kapsamında tarım sektörüne de destek sunabilmektedirler.
Bu programlar kapsamında, destek için öncelikli alanlar, örnek proje konuları ve başvuru koşulları Ajansların web-sitelerinde ilan
edilmekte ve Başvuru rehberlerinde ayrıntılı bilgiler yer almaktadır.
Kalkınma Ajansları, detayları yıllık çalışma programında ve başvuru rehberinde açıkça belirtilmek kaydıyla;
 Yerel idarelere,
 Üniversitelere,
 Kamu kurum ve kuruluşlarına,
 Kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşlarına,
 Sivil toplum kuruluşlarına,
 Kâr amacı güden işletmelere,
 Kooperatif ve birliklere,
 Gerçek ve tüzel kişilere, proje veya faaliyetleri için “Kalkınma Ajansları Proje ve Faaliyet destekleme Yönetmeliği’nde belirtilen usul ve esaslar dâhilinde
“mali ve teknik” olmak üzere iki konuda destek sağlanmaktadır.
Mali Destek Türleri:
Doğrudan Finansman Desteği
Doğrudan finansman desteği, ajansın esas itibarıyla proje teklif çağrısı yöntemiyle kullandırdığı desteklerden oluşur. Ancak ajans istisnai olarak, proje teklif
çağrısı yapmaksızın ve proje hazırlığı konusundaki yükümlülüklerinden bazılarını hafifletmek veya proje hazırlık sürecini doğrudan yönetmek suretiyle,
doğrudan faaliyet desteği ve güdümlü proje desteği şeklinde de doğrudan destek sağlayabilir. Bu destek 3 şekilde sağlanır; “Güdümlü Proje Desteği”,
“Doğrudan Faaliyet Desteği” ve “Proje Teklif Çağrısı”
Faiz Desteği
Faiz desteği, kâr amacı güden gerçek ve tüzel kişilerin başvuru rehberinde belirtilen nitelikteki projeleri için, ilgili aracı kuruluşlardan alacakları krediler
karşılığında ödeyecekleri faiz giderlerinin, Ajans tarafından karşılanmasını öngören karşılıksız yardımdır.
Faizsiz Kredi Desteği
Faizsiz kredi desteği, ajans tarafından kâr amacı güden gerçek ve tüzelkişilerin başvuru rehberinde belirtilen nitelikteki projeleri için, ilgili aracı kuruluşlar
eliyle kredi verilmesini ve bu mali desteğin bu Yönetmelikte belirtilen usul ve esaslar dahilinde ajansa faiz ödenmeksizin taksitler halinde geri ödenmesini
öngören karşılıksız yardımdır.
Faizsiz kredi desteğinde, yararlanıcıya sözleşme tarihinden itibaren en az üç ay geri ödemesiz dönem tanınır ve geri ödeme işlemleri, sözleşme tarihinden
itibaren en fazla dört yıl içinde tamamlanır.
KOSGEB HİZMET VE DESTEKLERİ
Desteklenen Sektörler
1. Madencilik ve taş ocakçılığı
2. İmalat
3. Elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı
4. Su temini; kanalizasyon, atık yönetimi ve iyileştirme faaliyetleri
5. İnşaat
6. Toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı
7. Ulaştırma ve depolama
8. Konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri
9. Bilgi ve iletişim
10. Mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetler
11. Finans ve Sigorta Faaliyetleri
12. İdari ve destek hizmet faaliyetleri
13. Kültür, sanat, eğlence, dinlence ve spor
14. Diğer hizmet faaliyetleri
Destek Programları
1. Girişimcilik Destekleri
2. AR-GE, Teknolojik üretim ve Yerleştirme Destekleri
3. İşletme Geliştirme, Büyüme ve Ulusalarasılaşma Destekleri
4. KOBİ finansman destekleri
5. Laboratuvar Hizmetleri
6. İŞGEM/TEKMER Programı
Kosgeb Hizmet ve Destekleri Veri Tabanına Kayıt
Bir işletmenin KOSGEB Desteklerinden yararlanabilmesi için öncelikle veri tabanına kayıt olması gerekmektedir. Veri tabanına kayıt işlemleri için
http:\\www.kosgeb.gov.tr adresinden “E-KOBİ” tıklanıp KOSGEB’ e ilk kayıt linkini seçip işletmeye ait bilgiler girilir kaydedilip sonraki sayfada KOBİ Bilgi
Beyannamesi doldurulur.
Havza Adı Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli Kapsamında
Desteklenen Ürünler
Isparta-Aksu Arpa, Buğday, Mısır (Dane), Kuru Fasulye, Yem Bitkileri
Isparta-Atabey Arpa, Buğday, Tritikale, Yem Bitkileri, Yulaf
Isparta-Eğirdir Arpa, Buğday, Yem Bitkileri
Isparta-Gelendost Arpa, Aspir, Buğday, Mercimek, Nohut, Yem Bitkileri
Isparta-Gönen Arpa, Aspir, Buğday, Yem Bitkileri, Yulaf
Isparta-Keçiborlu Arpa, Buğday, Mısır (Dane), Tritikale, Yem Bitkileri
Isparta-Merkez Arpa, Aspir, Buğday, Kuru Fasulye, Nohut, Yem Bitkileri, Yulaf, Patates
Isparta-Senirkent Arpa, Buğday, Kuru Fasulye, Yem Bitkileri, Patates
Isparta-Sütçüler Arpa, Buğday, Kuru Fasulye, Yem Bitkileri, Zeytin - Zeytinyağı
Isparta-Şarkikaraağaç Arpa, Buğday, Çavdar, Kuru Fasulye, Mercimek, Nohut, Yem Bitkileri
Isparta-Uluborlu Arpa, Buğday, Tritikale, Yem Bitkileri
Isparta-Yalvaç Arpa, Aspir, Buğday, Kuru Fasulye, Mercimek, Nohut, Yem Bitkileri,
Yulaf, Patates, Soğan (Kuru)
Isparta-Yenişarbademli Arpa, Buğday, Mısır (Dane), Kuru Fasulye, Yem Bitkileri
İLETİŞİM BİLGİLERİ
Tarım ve Orman Bakanlığı - Tarımsal Yatırımcı Danışma Ofisi (TARYAT)
Adres: Üniversiteler Mah. Dumlupınar Bulvarı No:161 15.Kat Lodumlu / ANKARA
Tel: 0 (312) 258 8517-20
Faks: 0 (312) 258 85 16
Web: www.taryat.gov.tr
E-posta: [email protected]
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü
Adres: Mustafa Kemal Mahallesi Dumlupınar Bulvarı (Eskişehir Yolu 7.km) 2151. Cadde
NO:154/A Çankaya/ANKARA
Tel: 0 (312) 444 61 00
Web: www.sanayi.gov.tr
E-posta: [email protected]
Tarım ve Orman Bakanlığı – Isparta İl Müdürlüğü
Adres: 102.Cad. (İstanbul Yolu üzeri) No:70 32200 - ISPARTA
Tel: 0 (246) 228 53 80-81-82-84, 0 (246) 228 29 98
Faks: 0 (246) 228 53 88
Web : www.isparta.tarimorman.gov.tr
E-posta: [email protected]
Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu – ISPARTA İl Koordinatörlüğü
Adres: İl özel İdaresi Yerleşkesi Atatürk Bulvarı Eğirdir Yolu 4. km. 32200 ISPARTA
Tel: 0(246) 224 38 00
Faks: 0(246) 224 38 01
Isparta Valiliği
Adres: Kutlubey Mah. 114. Cad. Hükümet Konağı ISPARTA
Tel: 0 (246) 232 26 78, 0 (246) 232 41 81. 0 (246) 218 84 99, 0 (246) 223 80 80
Faks : 0 (246) 223 20 11
Web : www.isparta.gov.tr
E-posta: [email protected]
Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı
Adres: İl Özel İdaresi Yerleşkesi Atatürk Bulvarı Eğirdir Yolu 4. km. 32200 ISPARTA
Tel: 0 (246) 224 37 37. : 0 (246) 224 40 40
Faks: : 0 (246) 224 39 49
Web: www.baka.org.tr
E-posta:[email protected]
Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB)
Adres: Abdülhak Hamit Cad. No:866 Altmışevler / MAMAK / ANKARA
Tel: 0 (312) 595 28 00
Faks: 0 (312) 368 07 15
Tarım ve Orman Bakanlığı
Strateji Geliştirme Başkanlığı
Proje ve Yatırım Yönetimi Daire Başkanlığı
TARIMSAL YATIRIMCI DANIŞMA OFİSİ
Mayıs 2020